Ҳозиргача нималар ҳақида ёзиб-чизиб қоғоз қоралаган бўлсам ҳаммасини бир машқ даражасида ҳисоблаб келаман.Лекин кейинги пайтларда шундай машқлар қилар эканман унга ўзим таниган билган одамлар кўнгил учун, у ё бу даражада ижобий ёҳуд салбий муносабатларини билдиришларидан унча қониқиш ҳосил қилавермайман. Чунки уларнинг баъзилари ошириб,айримлари яшириб сўз айтаётгандай туюлади. Лекин мен умуман танимаган кишилар ҳам чизги машқларимга у ё бу даражада эътибор бериб,муносабат билдиришаётгани бир томондан бироз қониқиш ҳосил этса,иккинчи бир томондан машқ,деб аталаётган ёзувларни чизишда масъулиятни янада орттиришга ундамоқда. Кеча суҳбатдош бўлганлардан бири менга кўп йўл-йўриқлар айтди.Унинг узун гапларини тишимни тишимга қўйиб эшитдим.У: "ўз Ватанимга ҳозиргача бундоқ ўйлаб қарасам бирор наф келтирадиган хизмат қилмабман,энди астойдил хизмат қилмоқчиман.Лекин Ўзбекистондаги бугунги аҳволга бефарқ бўлмаслик,зулмга қарши сўз айтишдан қўрқмаслик керак",дея чўзилди. Мен унга: "нимани қўндирдинг ҳозиргача-ю,энди нимани ундирмоқчисан ё дўндирмоқчисан ёки қачон,қаерда бир оғиз сўз айтдинг,дея саволлар бергим келди.Лекин эзгулик сари қадам ташлаётган бўлса шашти қайтмасин,дея индамадим.Менинг бу саволларни беришим мумкинлиги-ю, лекин сўрамаганим боисини у ҳам тушунди шекилли,ўз ваъзидан бироз вақт ўтиб, ўзи қизариб, пилдирпечак бўла бошлади.Унинг ҳижолатчилигини тўғри тушундим.Бечора амал-дунё илинжида шу сўзларни айтгани сезилиб қолганидан ўсаллик келиб чиқди. Шу боис ҳам сўз айтганда уни турли тоифа,турли дунёқарашдаги кишилар турлича қабул қилишлари масъулиятини унинг ҳолатидан келиб чиқиб,яна бир бор чуқур ҳис этгандай бўлдим. Лекин айримлар борки, "мен фалон ҳалқаро ташкилотнинг фалончисиман,фалон-фалонларни дўндириб қўйдим",дейишдан сира истиҳола қилишмайди.Бу томонларда аслида озгина қилган ишига талай қилмаганларини ҳам қўшиб-чатиб бўрттириб кўрсатиш одат-иллат эмас балки фазилат ҳисобланар экан.Ёқа ушламай илож йўқ. Фақат бир инсонни биламан,қай маҳал фаолияти ҳақида илиқ сўз айтсам,"ҳеч вақо қилганим йўқ",деган гапни такрорлайди.У кишининг исми-шарифини атаб яна ўнғайсиз ҳолга солмоқчимасман.У киши эса ким ҳақида сўзлаётганимни ўзи билади ва атрофдаги сал фаросати борлар ҳам билади.Фаросат тўғрисида гап кетди.Бундайлар жуда камайиб кетгандай назаримда.Агар шундай бўлмаса айрим кишиларга нисбатан айрим сўзларни ишлатишдан истиҳола қилишлари керак эди.Бундайлар отлари айтилмаса ҳам танилиб улгуришди.Танилиш ҳам турли йўл билан эканда,деб ўйлаб қоласан баъзан.Дунёда кимдир 1-рақамли қўпорувчи бўлиб танилса,кимдир эса энг олийжаноб инсон сифатида танилади. Ўша кўп бор такрорланган калима яна такрорланаверади.Нима бўлганда ҳам эзгуликнинг этагидан тутиш керак.У эса албатта ёруғликка олиб чиқади.Сизга ҳам шу йўлда омад.