У сурувига яқинлашар экан бутун вужудини қандайдир безовталик қамрай бошлади.У сурувга бир назар ташлагандаёқ қайси бир улоқча ё қўзичоқ қай ҳолатда турганини бирданига илғаб оларди.Масалан, пешонасида қашқаси бор орқа оёқчалари бошқа улоқчаларникидан салгина узунроқ, кўзлари ҳам маъюсроқдай улоқчаси унга қадрдонроқ, ёки бўлмаса жума куни туғилган малла рангли жингалак жунли қўзичоғи орт оёқчалари билан қулоқчаларини қашлаётган паллани ҳам кўздн қочирмас эди.Ҳозир чўпон бозордан қайтар экан кўнглидаги безовталик бежиз эмас эди.У сурувни узоқдан кўрди.Ҳаммаси бир жойга жамланиб бошларини қуйи осганча турарди.Бу пайт улар ўтлаётганидан эмас қандайдир бир бошқа кўнгилсизлик рўй берганди гўё.
Нега шаҳарга бордим-а, нега бозорга кирдимикан-а, дея йигит ўзини ўзи ёзғира бошлади.Жуда ғалатида у умрида шаҳар нима, бозор нима билмаганди.Эҳтимол билмагани ҳам дурустмиди?Чунки отасининг айтганларидан қулоғига тушган гапларга кўра бозорда яхши ниятда бўлмаган кишилар кўп бўлади.Аммо у бўлган бозорда одамларнинг бир-бирови билан савдолашуви-ю, шовқин-сурон солишларидан бошқа яхши бўлмаган ҳолни кузатмади.Айниқса бозорга борганидан кўргани, чой улашиб юрган қизчани учратганидан мамнун эди.Бироқ сурувга қайтаётибди-ю ҳали етиб келмасидан кўнгилсизликни ҳис қила бошлагани ғалати.Ҳа, ҳақиқатан ҳам қайта-қайта сурувни кўздан кечирар экан, бугун эрталаб ҳам она совлиқдан анча нари юришга кўниккан қўнғир рангли қўзичоқ йўқлигини пайқади.
Қаерда қолдийкан-а?Наҳотки?Кўнглидан ўтган ўйдан ўзининг ҳам юраги ортига тортиб кетди.Йўқ, бундай бўлиши мумкин эмас.Чунки агар бўри ҳужум қилганда бир ўша қўзичоққа ҳужум қилмаган бўларди.
Атроф дара-сойлару, паст-баланд ўнгирларни қидирганларининг бари бефойда кетди.Қўнғир рангли қўзичоқ ҳеч қаерда йўқ эди.Кун кеч бўлди, тун борлиқни ўз бағрига олди.Чўпоннинг ҳаловати йўқолди.Бир томони йўқолган қўзичоғини эслаб, иккинчи томондан бозордаги кўзлари ўша қўзичоғиники каби маъюс ва қўнғироқ сочлари қош-кўзлари устига ёйилган қизалоқни ўйлаб тунни тонгга улаб мижжа қоқмай чиқди.Одатдагидай ой-юлдузлар билан ҳам сўзлашди.Улар ҳам унинг саволларининг бирортасига жавоб беришмади.Чўпондан қандайдир сирни яширишгандай бир-бирларига кўз қисгандай муғомбирона унинг устидан кулишаётганга ўхшаб кетди.
Бу нима сир бўлди экан-а, ўй ўйлашда давом этарди чўпон йигит.Қўзичоғи нега йўқолди?Бозорда учратгани қизалоқни яна кўрармикан?Эҳтимол ўша қизчадир у излаб юрган орзуси?Йўғ-ей ахир орзулар узоқ-узоқларда бўладику.Орзуга етиш учун курашиш керак дейишади.У эса ҳали курашгани йўқ.Тўғри у бу манзилга етиб келгунча аллақанча офатларга дуч келди.Лекин бу офатлардан сурувини сақлаб қолиш учун курашиб ўтди.Орзуси учун эса ҳали курашгани йўқ.У учун қачон кураш чоғи келар экан?