-1-
САВОЛ: Америкада яшаётганингиз ва тилшунос бўлганингиз учун қуйидаги масалага аниқлиқ киритсангиз. АҚШдаги бир штат номини “Америка овози” - Nyu-Gempshir, “Озодлик”- Нью-Ҳэмпшир, Би-би-Си- Нью Хампшир деб ёзади. Қайси бири тўғри? (Моҳира).

ЖАВОБ: “Америка овози” да ”Nyu-Gempshir” шаклида ёзилиши бу рус тили босими остида ҳали ҳам “Ҳоливуд”ни “Голивуд”, “Ҳитлер”ни “Гитлер” дегандек гап. “Озодлик” эса, ёзилишига эмас, талаффузига қараб олган. Бу йўлдан борилса, “Техас”ни талаффузига кўра, “Тексас” дейишга тўғри келиб қолади ва ҳоказо. Хуллас, номлар аслида қандай ёзилса, худди шундай қабул қилинса, мантиққа мос бўлади. Яъни “Nyu Hampshir”- “Нью-Ҳампшир” (Бу ерда юмшатиш белгиси ҳам аслида ортиқча-ЖМ) шаклида ёзиш тўғридир.

-2-
САВОЛ: “Қувғин” романингизда “Нофила” деган сўзни кўрдим. Бу сўзнинг мазмунини билолмай бошим чуяндай қотди. Бу нима дегани? (Холдор).
ЖАВОБ: Бу асли арабча сўз бўлиб, бир қанча маъноси бор. “Қўшимча ҳаракат”у “Ихтиёрий ҳаракат”дан тортиб, “Талон тарож” маъноларига қадар. Этимологик нуқтаи назаридан биринчи маъноси “Ихтиёрий ҳаракат”га яқиндир. Лекин туркчада бу иккинчи маънога кўчган. Туркчада “Нофила”нинг биринчи маъноси “Беҳуда”, “Бефойда” демакдир. Бизда ҳар иккала маъносида ҳам ишлатилади. Шўролардан олдин ва бугун “Нофила” кўпроқ диний сўзлашувда тилга олинади. Масалан, “Нофила ибодати” каби. Туркчадаги биринчи маъноси эса, арабчадаги бу калиманинг ўзагига манфий бўлишсизликка айлантирувчи “ло” қўшимчаси қўшилишидан вужуда келган бўлиши мумкин. Умуман бундай кўп маъноли сўзларнинг қаерда қайси англамда келиши контекстга қараб аниқланади.

-3-
САВОЛ: Жуда кўп сайтларда “Ислом Каримовнинг отаси яҳудий бўлган” деб ёзишади. “Қувғин”га қараганда сиз Каримовни яхши биласиз. Шу гап тўғрими? (Ўткир).
ЖАВОБ: Йўқ!

-4-
САВОЛ: Ёзганингиз ўзингизга ёқадими?(Қурбон).
ЖАВОБ: Ёзганим ўзимга ёқмаса, нима учун сизга ўқитаман.

-5-
САВОЛ: Худди Совет давридагидек бугун ҳам сизларни ватангадолар дейишмоқда. Муносабатингиз? (Амриддин).
ЖАВОБ: Биз Ватангадо, улар эса Ватанда гадо!

-6-
САВОЛ: Диктатор ҳам одам-ку, унда ҳам раҳм бўлиши керак-ку? (Мунира).
ЖАВОБ: Диктатор овчи, сизни сотиб олишга ҳаракат қилади, отиб олишга ҳаракат қилади. Қўлига тушдингизми, қозонида қовуради.

-7-
САВОЛ: Бизда бир-биримизни менсимаслик жуда кучли. Шунга қандай қарайсиз? (Акрам).
ЖАВОБ: Бировни “У ҳеч кимдир!” дея менсиманг, ўша лаҳзадан бошлаб у сиздан устун одамга айланади!

-8-
САВОЛ: Сайловдан олдин ноғора чалиб юрган сиёсатчилар қаёққа кетишди? (Элдор).
ЖАВОБ: Тоғора чалишга. Тўйдан олдин ноғора чалган сиёсатчи тўйдан кейин тоғора чалади.

-9-
САВОЛ: Бугун ўлганлар ҳақида ёзишни анъанага киритаяпсизлар. Худо сақласин, аммо ўлим ҳақ, мабодо мен бугун ўлиб қолсам, эртага мен ҳақимда нима дейсизлар, шуни олдиндан билсам бўладими? (Рустам).
ЖАВОБ: Нима дердик׃ Худо раҳмат қилсин, саволдан қутулдик!

-10-
САВОЛ: Яхшилик қилдим деган одам билан ёмонлик кўрдим деган одамнинг ўхшашлиги борми? (Рустам).
ЖАВОБ: Бор. “Яхшилик қилдим” деган одам билан “ёмонлик кўрдим” деган одамнинг ўхшашлиги ҳар иккаласининг ҳам яхшилик қилмаганидадир.