НОБЕЛ МУКОФОТИ ВА ЮСУФ ЖУМА
Миллий шоиримиз Юсуф Жума Нобел мукофотига номзод этиб кўрсатилганини эълон қилганимиздан кейин таҳририятимизга келган жуда кўп саволлардан баъзиларига Демократик Ўзбекистон Конгресси раиси Жаҳонгир Маматов жавоб беради.
-1-
САВОЛ: Фақат филология фанлари доктори Ботир Норбойнинг кўрсатгани билан шоиримизни номзод дейиш мумкинми? (Тилавбек).
ЖАВОБ: Агар мумкин бўлмаганда номзод деб айтмас эдик. Адабиёт соҳасида Нобел мукофотига номзодни академиялар, олийгоҳ, адабиёт институтлари, мазкур даргоҳларнинг мутахассис домлалари, илгари шундай мукофотга сазовор бўлган киши ёки кўрсатилаётган номзоднинг ишини ўрганган филолог олим ва мазкур адиб асарларини чоп этган ижодкорлар уюшмалари раҳбарияти тавсия этишлари мумкин. Зотан, ҳар йили Нобел қўмитаси минглаб адемик ва профессорларга мактуб йўллаб, номзод кўрсатишларини сўрайди. Демакки, Юсуф Жума ҳақиқий номзод.

-2-
САВОЛ: Ўзи бу мукофот қачондан бери берилади ва кимларга берилади? (Норқул).
ЖАВОБ: Бу мукофот ҳақида жуда кўп нарса ёзилган ва ёзиш мумкин. Қисқа қилиб айтганда эса, Нобел мукофоти 107 йилдан буён берилади. Унга номзодлар физика, кимё, тиббиёт, адабиёт ва тинчлик соҳаларида эришган катта ютуқлари учун тавсия этиладилар.

-3-
САВОЛ: Ўзбекистон ҳукуматининг қўли узун, номзодни тўхтатиш учун таъсир қилмайдими? (Рустам).
ЖАВОБ: Йўқ, ҳукумат таъсир кўрсата олмайди. Номзодларни танлаш мутлоқ яширин овоз бериш йўли билан аниқланади. Шунинг учун ҳам номзод халқаро жамоатчиликка танилган шахс бўлса, унинг ғолиб чиқиши осон бўлади.

-4-
САВОЛ: Номзод кўрсатиш тартиби қандай ўзи? (Дилбар).
ЖАВОБ: Ҳар сентябрда кейинги йил учун тайёргарлик бошланади. Январнинг охирги кунига қадар тавсияномани Қўмита олган бўлиши керак. Апрел-Май ойларида дастлабки танловлар бўлади ва ёзда Қўмита аъзолари номзоднинг асарлари билан танишадилар. Якуний танлов Октябрда бўлади. Номзод овозларнинг ярмидан кўпини олса, ғолиб деб топилади ва 10 декабрда мукофотни олади.

-5-
САВОЛ: Юсуф Жума ҳақиқатдан ҳам энг буюк шоиримиз. У Нобел мукофотини олиши учун нима қилишимиз керак? (Эркин).
ЖАВОБ: Ҳозирдан кампания бошлаб, Юсуф Жумани жаҳон жамоатчилигига таништириш керак. Унинг асарларини турли тилларга таржима қилиш, унинг қисмати ҳақида тинмай бонг уриш шарт.

-6-
САВОЛ: Нега бошқалар бу масалада жим? (Салимжон).
ЖАВОБ: Биз миллий ғуруримиз ҳақида қайғуришни ўрганмасак, мукаммал миллат эканлигимизни ўртага қўя олмаймиз. Бу фақат Ботир Норбой ёки яна бир неча кишининг иши эмас, бунга ҳамма қўшилсагина натижа чиқади.

-7-
САВОЛ: Бу ишдан мақсад нима? (Мавлон).
ЖАВОБ: Мақсад ҳозирдан кампания бошлаб, 2009 йилги мукофотни қўлга киритиш бўлиши керак.(2008 йил учун кеч бўлди). Бу фақат Юсуф Жуманинг эмас, балки Ўзбек халқининг ҳақ учун курашган қатламининг, умуман миллатнинг ҳам ютуғи бўлади. Зотан Юсуф Жуманинг Нобел мукофоти совриндорларидан устун жойлари бор, кам жойи йўқ.

-8-
САВОЛ: Мен бир оддий одамман. Юсуф Жуманинг шеърлари менга жуда ёқади, Унинг “Мардикор бозори” шеъри бўйича Дадахон Ҳасан айтган қўшиқни ҳар кун эшитаман. Қамоқдаги бу инсонга ёрдам қилгим келади. Лекин қўлим калта. Нима қилишим мумкин? ( Комил).
ЖАВОБ: Сиз ўзингиз истаган сайтларга, ҳукумат идораларига, мум тишлаб ўтирган радиолардаги шоввозларга хат ёзинг. Ҳар куни унинг номи айтилса, зулм машинасига зарба бўлади. У қўрқмасдан элнинг дардини айтди, наҳотки эл унинг номини айтишга қўрқади?!

-9-
САВОЛ: Юсуф Жуманинг Нобел мукофотини олишига реал имкон борми?(Зайнаб).
ЖАВОБ: Бор, фақат сизнинг қатъиятингиз зарур. Бирингиз рус тилини, бирингиз инглиз тилини яхши биласиз. Унинг асарларини мазмунан бўлсада таржима қилишингиз ёки таржима қилдиришингиз мумкин. “Ўзбек мухолифатиман” деб юрганлар Каримовга кучлари етмаса, бу ишга кучлари етади-ку? Диктатурага зарба бераман деган одамга бу катта имконият-ку! Нега ҳамма жим?! Менимча, Юсуф Жума қамоқда туриб ҳам кимнинг кимлигини элга ошкор этмоқда. Бу унинг яна бир буюклиги!

-10-
САВОЛ: Юсуф Жума Нобел мукофотини олди ҳам дейлик, лекин нима ўзгарарди? (Акмал).
ЖАВОБ: Каримов ва унинг золим режими “инфаркт” бўлади, миллий шоирни қамоқда сақлай олишмайди, дунё ўзбекнинг диктатурага, зулмга қарши тура олишини ҳис этади. Сиз aхир худди мана шуни истамайсизми? Истасангиз майдонга тушинг, майдон мардларни кутмоқда.