Онажон, айтинг уларга юрагимни тўхтатишсин...

- Ойи, бироз тобим йўқроқ, бугун ўқишга боргим келмаяпди, - дедим эрталаб ишга кетаётган онамга.
- Вой нима бўлди, қаеринг оғрияпти? - пешонамни ушлаб ташхис қўйишга шошди онагинам.
- Йўқ, ҳеч нарса бироз ўнг биқиним билан белим оғрияпди, холос. Кеча ўқишда бироз синф хоналарини тозалаган эдик, шунда уриниб қолдим шекилли.

- Вой бирам нозик-ей, шу қизингиз, - гапни ҳазилга буриб қўшилди опам, - дарров уриниб ҳам қолибдилар.
- Ҳечқиси йўқ, бугун бироз дам олай эртага тузалиб қоламан, - дедим хавотирга тушган онамни тинчлантириш учун.
Онам узун насиҳатларидан сўнг ишга, опам эса ўқишга кетишди. Мен эса гоҳ кучайиб гоҳ тинаётган оғриққа эътибор бермай уйларни саранжомлашга тушдим. Аммо яхшигина касал бўлган эканман шекилли, бир зумда чарчаб қолдим. Бироз тин олишга ўрнимга ётдим. Ухлаб қолибман, тушимда шунақанги гўзал жойларда юрган эмишманки, нақ жаннат дейди одам. Уйғонганимда туш сабабми ёки бошқами ўзимни жуда яхши ҳис қилардим. Кайфиятим ҳам кўтаринки. Аммо бу вақтинча тузалиш эканлиги кейин билинди. Бир неча кун ўтди ҳамки, тузалиш ўрнига касалим кучая бошлади. Ўқишга умуман бора олмай қолдим. Тез чарчаб, ҳолдан тоядиган, бирпасда кўзим тиниб кўнглим беҳузур бўладиган бўлиб қолди. Бундан баттар хавотирга тушган онам шифокорга кўринишим кераклигини таъкидлай бошлади.
- Ойи, нима қиласиз бош оғриқ қилиб, ўтиб кетади, қоним камайиб кетган бўлса керак, - дейману, лекин ўзим ҳам бироз қўрқа бошладим. Хавотирга тушганим бежиз эмас экан. Қўярда қўймай ойим докторга олиб бордилар, турли анализлардан сўнг ҳам касаллигим сабабини била олишмади. Энди куним турли касалхоналар-у, анализ топшириш билан ўтадиган бўлиб қолди.
- Опа, қонимни анализга олавериб-олавериб қолдиришмади шекилли, - дейман кулиб.
Охир оқибат томографияга жўнатишди. Доктор томографиядан сўнг онамга бир нималар дедию,
- Сизни хонамда кутаман, деб хонасига кириб кетди.
- Сен уйга кетавер болам, чарчадинг. Мен доктор билан натижалар ҳақида гаплашиб олишим керак экан. Ортларингдан мен ҳам бораман, дедилар, аммо кўзлари хавотир учқунларини яшира олмади. Бироз кўнглимга хижиллик кирди.
- Юр, кўнглим озиб кетди бу касалхоналар ҳидидан, кетдик энди, - опам шундай дея, қўлларимдан судрагудек қилиб олиб кетди.
Уйга келганимизга бир неча соат бўлди, аммо ҳали ойимдан дарак йўқ. Тинчликмикин, нега келмаяпдилар? Ҳаёлимга ҳар хил беъмани фикрлар ўрмалай бошлади.
- Опа, ойим келмаяпдилар? Тинчликмикин ишқилиб?
- Келиб қоладилар, нима ойим кичкина боламидики... кўп хавотир олаверма.
Шу пайт дарвозадан ойим кўриндилар. Кўзлари ёшдан қизарган, аммо мендан юзларини яширишга ҳаракат қилаяпдилар. Дарров гап нимада эканлигини тушундиму, томоғим бир нарса тиқилди. Қанчалик йиғламасликка ҳаракат қилсам ҳам кўзларим ёшга тўлди. Томоғимни ачитган нарса катталаша бошлади гўё. Ойим югуриб келиб мени қучоқлаб олдилар.
- Аҳволим оғир эканми? – дедим секингина ойимни пинжига суқулар эканман.
- Болам, тузалиб кетасан, доктор айтди... – дедилар, аммо шу пайт лабларини тишлаганларини сездим. Дадам оламдан ўтганларидан бери лабларини тишлашни одат қилганлар. Йиғлаб юбормаслик учун шундай қиладилар.
Аҳволимнинг кундан кунга жиддийлашаётганидан ўзим ҳам оғир хаста эканимни билар эдиму, лекин буни тан олишга кучим этмасди. Шу кундан кейин касалхоналарга кўчиб ўтдим десам хато бўлмайди. Турли касаллар, турли ҳаёт, турли инсонлар. Касалхонада танишган инсонинга биринчи берган саволинг:
- Сизни қаерингизда касал? - деб сўраш бўларкан. Ёнимда бир қиз ётарди, ҳар 6 ойда бир келиб химия терапия олиб кетаркан. Химия терапиядан сўнг унинг ёнида ётиш менинг азобларимга ўн чандон азоб қўшарди. Унинг қийналишини, инграшини кўриб қўрқиб кетардим. Сочлари тўкилиб кетган, бетўхтов кўнгли айниб, егани ошқозонида турмасди. Лекин энг оғири кундан кунга менинг куйимда адо бўлаётган, сўниб бораётган онамни кўриш эди.
Олган муолажаларим фойда бермади, энди менга ҳам ўша химиядан юборишадиган бўлишди. Биринчи марта сочларимни тутам-тутам бўлиб тўкилаётганини кўрганимда қўрқиб кетдим. Киприкларимнинг битта битта тўкилиши эса менинг умидим ўхшарди. Аммо инсон ҳар бир нарсага кўниккани каби мен ҳам кўникдим. Фақат кўнглим ағдарилишига кўника олмасдим. Овқатга қарагим ҳам келмас, аммо онамнинг менга тикилган мўнгли кўзларини кўриб ейишга мажбур бўлардим. Сўниб қолди онагинам...
Менинг эса кундан кунга тузалишга умид сўниб борарди. Юрагим тез ура бошлади, шунчалар тез урардики, гуё ўзига берилган вақтни тезроқ босиб ўтсам дейди. Ўрнимдан туриб юра олмай қолдим. Доктор ҳақ бўлиб чиқмади. Балки у адашган, балки онамга таскин бериши учун мени тузалади дегандир. Ахир қандай қилиб тузалмайди, қизингиз ўлади, дейиши мумкин. Ҳамшираларнинг нигоҳларидан ачиниш сатрларини ўқийман. Ҳаммасини тушунаман, ҳаммасини биламан. Фақат айта олмайман. Куч-мадорим йўқ, чарчадим. Юрагимни уришидан чарчадим, олиб ташланг юрагимни!.. Яқинларим тикилади, онажоним ҳар доим ёнимда. Бир қадам ҳам жилмайди. У ишонади, тузаламан. Ишонмайди менинг ўлимимга. Аммо мен истайман, чарчадим. Томирларимга қўйилган, танамнинг ҳар бир катагини ачитаётган дори ҳам энди танамга кетишдан бош тортади. Томирларим илма тешик бўлиб кетди. Ичим дори дармонга тўлди, аммо Ҳолиқ истамаса дори шифо бўла олмайди. Кўникаман ўлимга. Кутаман уни.
- Онажон, айтинг уларга юрагимни тўхтатишсин... – ўтинаман. Онам чидай олмайди, чиқиб кетади хонадан. Докторлар эса соғ томиримни топиб дори қўя бошлашади. Менинг юрагим оғриқ учун яратилганми? Йўқ, улар юрагимни тўхтатишмоқчи эмас, мени даволашмоқчи холос. Аммо юрагим шунчалар чарчаганки, тўхташни истайди. Танам бирдан қалтирай бошлайди, шундай қалтирайдики, 3-4 ҳамшира мени босиб туришга ҳаракат қилишади.
Докторларнинг бақириқларини эшитаман, ҳамма ёқда югур югур. Юрагим гўё сўнгги маррага шошгандек тезроқ ва тезроқ ура бошлайди.
- Олиб келинг дорини, жўнатган доримиз судорга берди, - дейди кимдир. Онам югуриб кирди.
- Чиқинг опа, чиқинг қўлимиздан келганини қиламиз, - дея онамни хонадан олиб чиқиб кетишади. Кўзларим билан уни кузатаман. У эса мендан кўзини узмайди, кўзларида умид.
Билмадим, бу сония нега бунчалар узун. Йиллар каби узун, асрлар каби узун.
- Бутун бир катта касалхонада битта дори бўлмаса-я, - хуноби чиқиб бақиради доктор. Мен эса парвоз қиламан, танамдан чиқаман, юрагим тўхтайди. Тепадан туриб кузатаман, во ажаб, шу менми?
Палатадаги одамлар секин-секин тарқай бошлашади. Мен эса доктор кетидан эргашаман. Онам, эшик тагидан мунғайиб, умид билан кутиб турган онагинам...
- Нима бўлди, дўхтир, судорагаси тўхтадими?

...

Сўзсиз ҳам ҳаммаси маълум бўлсада, онам ишонмайди. Қайта қайта сўрай бошлайди. Шунда докторга қанчалик оғир эканлигини тушунаман.
- Қўлимиздан келганини қилдик, аммо қизингизни бериб қўйдингиз опа, бандалик... – оддий, балки ҳар куни киноларда эшитадиган сўзларимиз. Аммо уни эшитиш, уни айтиш қанчалар оғир, қанчалар азобли. Онам дод дейди, ишонмайман дейди-ю, менинг олдимга югуради. Менинг жонсиз танамни ўпади, қўчоқлайди.
- Болагинам, Нилуфарим... ишонмайман ўзингга кел, мен нима қиламан бу дунёда сенсиз,
- Оҳ онагинам, енгиллик топдим, тақдир шундай, қийнаманг ўзингизни, эзилиб кетаяпман сизни кўриб, онажон.
Аммо у эшитмайди.

* * *

- Бандалик қўшни, - Аллоҳ сабр берсин сизга. Кўп куйинманг, олдингиздa яна бир қизингиз бор. Нилуфарни умрини шунга берсин.
- Аммо Нилуфарим бошқача эди, - ўкинади она. Ёнида катта қизи йиғлайди. Назарида она меҳри Нилуфар билан кетгандай.
Билади, Нилуфар бошқача эди. Бировни кўнглини оғритишдан қўрқарди. Ҳамма уни яхши кўрарди. Ҳатто ҳазил қилиб ҳам бировга қаттиқ гапирмаган. Мана бутун синфдошларию, курсдошлари, ҳатто уни атиги бир бор кўрган инсонлар ҳам бугун жанозасига келишган. Ҳовлига одам сиғмайди.
- Онажон мен ҳам ахир сизнинг қизингизман, мени ҳам қизим денг, - ёлворади қиз.
Она:
- Қизим, дея уни қўчоғига олди-ю, аммо Нилуфарни эслайди. Жаннат гули Нилуфар. Қучоғидаги қиз ёдидан чиқади, кетгиси келади Нилуфар томон.
- Бунчалар чиройли бўлмаса, ювинтириб кафанлангандан сўнг гул каби чиройли бўлди-я, бунчалар нозик худди ухлаб қолганга ўхшайди, - дейди Нилуфарни кўрган аёллар. Амакилари дод солади уни кўриб. Она йиғлайди, уввос тортиб йиғлайди.
Ҳа, у жуда чиройли бўлди, мен ҳам йиғладим, уни эслаб-эслаб йиғладим.
– Мадина опа, бировни хафа қилишга шунчалар қўрқаманки, - овози қўлоғим тагида янграгандай бўлади. Ширингина кулгусини, қўнғироқдай овозини эслаб йиғладим.
- Болам кўп йиғламанг. Қийналади Нилуфар, қийнаманг уни. Бандалик болам, ҳаммамизнинг бошимизда бор.
- Лекин мени ташлаб кетдиии, увиллайди она.
- Ҳеч кимга бола қазосини кўрсатмасин, - ёқасини ушлаб қўяди аёл.

Мана унинг ўлимига бир йилча бўлиб қолди. Аммо она ҳали ҳам мотамда, йўқ кўриниши эмас, қалби аза тутмоқда. Сиз ҳам бу ҳикояни ўқиганингизда Нилуфарнинг ҳаққига дуо қилиб қўйинг.

***

- Латифа, бугун синглинг тушимга кирибди, - дейди нонушта тайёрлаётган қизига она.
- Қандай туш экан?
- Нилуфарим олдимга келиб: “Онажон мен учун бунча кўп йиғладингиз..”, - деди.

Мадина ЗАРИПОВА