3. Кеннеди клани

Оқ уйда ҳамма президентларнинг суратлари осиб қўйилган. Ҳаммаси ҳар турли. Ораларидан фақат баъзиларининг номлари жуда машҳур ва баъзиларининг номларини эса биров билмайди ҳам. Кимдир фавқулодда хизматлари билан тарихда қолган бўлса, кимдир мураккаб шароитлардаги мураккаб фаолияти туфайли тилга тушган.

Бизнинг авлод энг кўп эшитган ном-Кеннеди. 1963 йилнинг 22 ноябрида Техасда суиқасд қурбони бўлган АҚШнинг 35-президенти Жон Кеннеди ҳақида жуда кўп ёзилган ва жуда кўп гапирилган. Сабаби у америкаликлар севган президентлардан бири ва ҳалига қадар ўлими ортидаги сирлар очилган эмас. Қамалганлар бор, тахминлар бор, ҳужжатлар тиқилиб кетган, ўнлаб филмлар қилинган ва юзлаб китоблар ёзилган - лекин ҳақиқат очилмаган.

Қолаверса, Жон Кеннеди Куба буҳрони боис Совет Иттифоқи билан АҚШ ядровий урушга киришига саноқли дақиқалар қолганда бунинг олдини олган президент сифатида ҳам машҳур.

Ж.Ф. Кеннеди Америка католикларидан чиққан биринчи президент. Унинг ирланд авлодлари учун Америкада оёққа туриш осон бўлмаган. Ирландлар ички курашлар гирдобидан чиқиб, бугун Американинг катта кучига айланишган. Биргина Кеннедилар оиласининг ўзини Американинг тўртта устунидан бири деса муболаға бўлмайди.

Акасининг ҳукуматида Бош прокурор, кейин сенатор бўлган Роберт Кеннеди бундан 40 йил олдин Жон Кеннедининг изидан бориб, Демократик партиянинг президентликка номзоди сифатида курашга кирган.

Аммо сайловнинг энг қизғин палласида-1968 йилнинг 5-июн куни Лос Анжелесда суиқасд қурбони бўлган. Фаластинлик Сиран деган шахс қотилликда айбланган. Лекин бу воқеа ортидаги сир ҳам ҳалига қадар баҳсларга боис. Роберт ёшлигидан Исроил тарафдори бўлиб танилгани учун бир фаластинликдан фойдаланилган деган шубҳалар ҳам бор.

Умуман Кеннедилар оиласида жуда кўп фожеали воқеалар юз берган. Вертолет ҳалокатлари ва авариялар уларнинг танилган шахсларини олиб кетаверган.

Кейинги йилларда бу оиланинг энг танилган шахси Эдвард Кеннеди эди. У ҳам бир неча марта ҳалокатга учраган ва ўлимдан қутулиб қолиб, ногирон бўлишига қарамай қирқ йилдан кўп сенаторлик қилган.

АҚШда таълим тизимини ислоҳ қилишда етакчи рол ўйнаган бу сенатор кейинги пайтда рак касалига қарши катта кампания бошлатган эди. Тақдирнинг ўйинини қарангки, шу йилнинг 20 майида унинг ўзи мия ракига учрагани эълон қилинди.

Бу оила мансублари бугунга келиб, ҳар икки партиянинг ҳам “танкларига” айланган. Масалан, собиқ президент Жон Кеннедининг синглисининг қизига ўйланган машҳур актер Арнолд Шварцнеггер республикачилар партиясидан аҳолиси жиҳатидан Ўзбекистондан қолишмайдиган, иқтисоди жиҳатидан бир неча Ўзбекистонга тенг бўлган Калифорния штатига губернатор этиб сайланган ва ҳоказо.

Умуман бу ҳақда ёзишимизнинг асосий сабаби эса, бугун Демократик партиядан президентликка даъвогарлик қилаётган Барак Обаманинг устози, сиёсатдаги отаси ва сайлов жараёнидаги асосий дастакчиси ҳам сенатор Эдвард Кеннеди бўлганини айтиш эди. Унинг Оқ уйни билвосита бўлса-да эгаллашга ҳирси шу қадар кучлики, ўзи сенатор этиб сайланган штатдаги сайловчилар Ҳиллари Клинтонни қўллашганига қарамай, йўлидан қайтмади.

Мия ракига учрагани ва амалиёт қилингани, умрининг саноқли ойлари қолгани айтилганига қарамай ҳам Эдвард Кеннеди Оқ уй учун курашни давом эттирмоқда. Жон Кеннеди сайлангандан кейин орадан минг кун ўтиб, тортиб олинган ва Роберт Кеннедининг орзуларида қолган Оқ уйни олиб, Барак Обамага беришни, боболари қул сифатида иншо этган бинога Обамани шоҳ сифатида олиб киришни орзу қилганини яширмайди.

Партия ичи бошланғич сайловларида “Клинтон кланига йўл бермаймиз!” деган шиор ўртага ташланганди. Бу менга йўлни сиёсий сулоласининг минглаб вакиллари конгресс, ҳукумат, матбуот ва бошқа муҳим тизимларга ўрнашган “Кеннеди кланига берамиз!” дегандек эшитилганди. Балки Американи ҳар қандай кланлардан холи кўришни истаган кўпларга ҳам шундай эшитилган бўлса-чи? Бу саволнинг жавоби ҳам минглаб саволларники каби Ноябрда аниқ бўлади.

5 июн, 2008 йил.