Жаҳонгир МУҲАММАД ҲАВЗИ ҚУЛҚУЛУМ(Кундалик китоб) ЧОЙЧАҚАЛИК ИШ 28 июл, 2009 йил
Бугун ҳам ишга боролмадим.
Бизда
уйдан ишлаш деган гап бор. Технология асрида яшаганимиз учун баъзан
шундай ҳам бўлади. Ёмон томони бундай ҳолда кун бўйи компютерга
боғланиб қоласиз. Бирор жойга чиқа олмайсиз.
Танаффус олганимда
ҳовлига чиқдим. Ҳовли катта. Лекин бир нарса экишнинг фойдаси йўқ.
Ҳамма нарса дўконда, арзон ва сифатли. Шунинг учун кўм-кўк майса экиш
одат.
Уч тун тинмай ёмғир ёққани учун майсаларнинг бўйи икки қаричдан ошибди. Машинани ишга солиб, ўриб чиқдим.
Болаликда бунча жойни ўроқ билан бир кун ўрардик, бу ерда эса бир зум…
Лекин ўрилган майсаларнинг ҳидини яхши кўраман. Шунинг учун ҳовлида анча вақт айланиб қолдим.
Кейин
уйга кириб, ишларимни бажариб ўтирсам, телефон жиринглади ва ватандан
келган Комил исмли укамиз мени кўриб кетмоқчи эканлигини айтди. У бизни
ҳали ҳам Вашингтонда яшайди деб ўйлар экан. Уйга таклиф қилсак,
кечқурунга билети борлигини ва Портланд шаҳрига учиб кетишини айтди.
Мен
Америкага келганимда Портланд шаҳрида яшагандим. Бугун энди Портланд
биздан жуда узоқда. Тошкент ва Пекиндек гап. Демак, Комил у ёққа кетса,
кейин бир неча йилда ҳам кўришишга имкон бўлмайди.
Ишхонага телефон қилиб, ишни ярмидан уздимда, йўлга чиқдим.
Маълумки,
Ўзбекистонда “гринкард” ўйнаб АҚШда яшаш ва ишлаш ҳақини қозониб
келаётганлар кундан кунга кўпаймоқда. Уларнинг орасида зиёлилардан
фермерларгача, олимлардан шоирларгача бор.
Танишимиз Комилжон
ҳам шундайлардан бири. У сиёсатдан узоқ. Ўзбекистонда ўзининг ошхонаси
бор экан, сотиб келибди. Уни Вашингтон яқинидаги яхши ресторанлардан
бирига таклиф қилдим.
У биринчи галда овқатларнинг нархига қараб Ўзбекистон билан солиштириб чиқди-ю: -Қарийб бир хил-ку? Бу ерда арзонгарчилик экан!-дея ҳаяжонини яшира олмади.
-Бунинг чойчақаси ҳам бўлади,-дедим мен.
-У энди ихтиёрий нарса бўлса керак?
-Бизда
ихтиёрий эмас. Мажбурий ҳолга келган. Еган овқатингизнинг 20 фойизи
атрофида чойчақа берасиз… Менюда бошқа нарх, тўлаганингиз бошқа.
Инсон
фитрати қизиқ. Биз талабалик йилларимизда трамвайга 3 тийин беришга
эринардик, аммо шу манзилга бориш учун таксига уч сўмни шарақлатиб
берардик. Қайтимини сўраб ҳам ўтирмасдик. Ваҳоланки, ўша қайтимини
трамвайга йигирма марта тўлаш мумкин бўлса ҳам….
Ана шундай суҳбатлардан кейин Комил Америкада ишни нимадан бошлашини сўради.
-Оз-моз инглизчангиз бор экан, менимча чойчақаси бўлган ишдан бошлашингиз керак,-дедим.-Кейин қолганига йўл очилади.
-Чойчақаси нима ҳам бўларди,-деди у ҳали Ўзбекистондаги кайфият билан.
-Энг яхши топадиганлар ҳозир чойчақа оладиганлардир!
-Йўғе? Чойчақа берсангиз кўпи билан 5-10 доллар берасиз…
-Ками билан 5-10 доллар!
-Энг кўп қанча бергансиз?
-Ҳмм…
Масалан, яқинда Андижонда ўлганларни хотирладик. Ресторанда 16 кишига
жой қилдиргандим, ўзимиз, оила аъзоларимиз ва дўстларимиз билан 30 га
етиб қолдик.
-Ошхонани шу ерда очиш керак экан!-деди у севиниб.
Кейин бирдан ўйланиб қолди.
-Ҳа сизни қўрқитиб қўйдим, шекилли?
-Билмасам, балки бу ерда ресторанларга бормасмиз… ёки меҳмонларни доим уйда кутармиз…
-Америкага хуш келибсиз!-дедим унга.
Чунки
Америкада уйда меҳмон кутиш ресторанда кутишдан ҳам ташвишли эканлигини
у ҳали билмайди-да. Яхшиси бу ҳақда гапирмасликни афзал билдим. Акс
ҳолда умидларига соя тушиши мумкин-да!
Овқатланиб бўлиб, мен ҳисобни сўрадим ва у: -Мен тўлай қолай,- деб чўнтагини ковлай бошлади.
-Сиз меҳмон, биз Портландга борсак, Сиз тўлайсиз!.
Официант ҳисоб-китоб қилиб келганда, Комилжон менга илтижо билан юзланди:
-Бўлмаса чойчақасини мен тўлай!
Роса
кулишдик. Мен унга изн бермадим. Чўнтагидан чиқаргани 20 долларлик
қўлида қолди. У негадир ўша пулга қараб турарди. Менимча, у чойчақалик
ишга қизиқиб қолгандек эди.
Эсингизга келди-а? Ўзбекистонда кимлар чойчақали иш қилардилар ва қандай яшардилар?
Эсингизга келмаган бўлса, эртага гаплашамиз, насиб этса, албатта!
